Sual: Kurbanlık hayvanın, satışı anında fiyatı belirlenmeyip kesilip eti tartılarak et miktarına göre bedelinin ödenmesi kararlaştırılırsa caiz olur mu? ..........Cevap: Eğer muayyen, belirli bir hayvan üzerine pazarlık yapılıp satın alan kişi hayvanı kabz ederse (alıp götürürse) satılan hayvanın satış anında fiyatı bilinmediğinden "bey-i fasit olur. (Dürer. 2-169) ..Bey-i fasit, satıcının izniyle müşteri kabz ettiğinde (teslim aldığında) müşterinin mülkü olur. Lakin temiz olmayan, haram bir mülkiyet olur. Yemesi helal olmaz. Hem satana hem de alana bu akdi bozmak vacip olur. (Dürru'I-Muhtar - Reddi'l-Muhtar. 5-89/90) ..Bey-i fasit mülkiyet ifade ettiği için bu kurban caiz olur. (Fetava-i Hindiye, 5-302) ..Ancak böyle bir kurban, sevap elde etmeye uğraşırken günah işlemeye sebep olup fesadı izale etmeden yenmesi bile helal olmadığına göre, buna ne derece caiz denebilir? O halde bu şekilde kurban alıp kesmemelidir. Eğer pazarlıkta hayvan muayyen (belirtilmiş) olmazsa veya muayyen olsa bile müşteri hayvanı kabz etmezse o zaman satılan, mevcut olmayan et olduğundan bey-i batıl olup hiçbir şekilde caiz olmaz. Çünkü canlı hayvanın etini, derisini satmak batıldır. (Dürru'I-Muhtar, 5-63 - Dürerü'l-Hükkam tl Şerhi Mecelleti'l-Ahkam 1-326/327)
Eğer, "Pazarlık muayyen hayvan üzerine yapılırsa müşteri kabz etmese de bey-i fasit olur, batıl olmaz. Çünkü et değil, hayvan satılmıştır" denirse, deriz ki; bey-i fasit olduğunu kabul etsek dahi bey-i fasitte müşteri malı kabz edip teslim almazsa mülkiyet ifade etmez. Binae¬naleyh batıldan farkı kalmayıp asla caiz olmaz. Kesildikten sonra müşterinin malı olmuş olur.
Bey-i fasit ile bey-i batılın farklı olması Hanefi mezhebine göredir. Diğer üç mezhebe göre bey-i fasit de batıl hükmündedir. İkisi de aynı şeydir. (Kitabü'I-Fıkh ale'I-Mezahibi'l-Erbaa, 2/224)
Eğer, "Pazarlık muayyen hayvan üzerine yapılırsa müşteri kabz etmese de bey-i fasit olur, batıl olmaz. Çünkü et değil, hayvan satılmıştır" denirse, deriz ki; bey-i fasit olduğunu kabul etsek dahi bey-i fasitte müşteri malı kabz edip teslim almazsa mülkiyet ifade etmez. Binae¬naleyh batıldan farkı kalmayıp asla caiz olmaz. Kesildikten sonra müşterinin malı olmuş olur.
Bey-i fasit ile bey-i batılın farklı olması Hanefi mezhebine göredir. Diğer üç mezhebe göre bey-i fasit de batıl hükmündedir. İkisi de aynı şeydir. (Kitabü'I-Fıkh ale'I-Mezahibi'l-Erbaa, 2/224)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder